Monitor czy projektor – które urządzenie wybrać do sali wykładowej?

Projektory multimedialne jeszcze do niedawna były uważane za podstawowe urządzenia, służące do prezentacji treści z komputera. Dlatego były obecne niemal w każdej sali wykładowej. Obecnie wiele uczelni sięga po najnowsze rozwiązania w zakresie użytkowanej technologii i inwestuje w nowoczesne monitory. Powstaje więc dylemat, co ostatecznie wybrać do dydaktyki: sprawdzony projektor czy nowoczesny monitor? 

W podjęciu ostatecznej decyzji, dotyczącej zakupu urządzenia do sali wykładowej, pomoże podział artykułu na następujące części: 

• Koszty zakupu i eksploatacji urządzeń
• Jakość wyświetlanego obrazu
• Wygoda użytkowania
• Zastosowane technologie 
  
  

Omówimy w nich najważniejsze kwestie związane z użytkowaniem projektorów bądź monitorów w środowisku uczelnianym.

Koszty zakupu i eksploatacji 

Projektor

Na samym początku porównania urządzeń należy wziąć pod uwagę koszty zakupu i użytkowania obydwu z nich. Projektory są z reguły tańsze, niż nowoczesne monitory, jednak kiedy weźmiemy pod uwagę zakup całości zestawu (nie tylko projektor, ale też uchwyt do jego montażu, ekran projekcyjny lub tablica interaktywna, głośniki) –

cena zakupu znacznie wzrośnie. Tylko taki zestaw pozwoli jednak na odpowiedni montaż i wykorzystanie wszystkich możliwości urządzenia.

Co więcej, projektor jest droższy w eksploatacji, ponieważ wymaga systematycznego czyszczenia filtrów (koszt ok. 150 zł), kalibracji (ok. 200-400 zł) czy wymiany lampy (w zależności od marki i modelu nawet do 900 zł), której żywotność szacowana jest średnio na 2-3 tys. godzin.

Warto wspomnieć, że w projektorach stosowane są szkodliwe lampy rtęciowe, więc rozwiązanie to nie jest przyjazne dla środowiska. Na rynku pojawiły się co prawa projektory bez lamp rtęciowych, które zastępują laserowe źródła światła, jednak jest to stosunkowo nowe rozwiązanie, które może wydłużyć czass pracy projektora do 20 tys. godzin.

Monitor

Do wyświetlania obrazu za pośrednictwem monitora wystarczy… sam monitor – nie wymaga on zakupu dodatkowego wyposażenia, co zmniejsza znacznie koszty tego rozwiązania. Zależą one głównie od przekątnej ekranu monitora (oraz liczby zakupionych monitorów, jeśli chcemy zainstalować ich więcej), a także zastosowanych w nich technologii. Wbudowane głośniki pozwalają na uzyskanie dźwięku wysokiej jakości, bez potrzeby podłączania dodatkowego nagłośnienia (choć oczywiście jest to technicznie możliwe).

Żywotność monitorów wynosi około 50 tys. godzin, a gwarancja obejmuje nawet 36 miesięcy, z możliwością przedłużenia jej do 4 czy 5 lat.

Nowoczesne monitory posiadają specjalną konstrukcję, która zapewnia przepływ powietrza i może rozpraszać ciepło bez zastosowania wentylatorów. Urządzenia nie przyciągają więc w dużym stopniu kurzu i nie wymagają częstego czyszczenia. Brak wentylatora ogranicza również emitowany przez urządzenie hałas.

Dodatkowo monitor potrzebuje niemal dwa razy mniej energii do działania, niż zestaw sprzętu potrzebnego do pracy projektora. Nie generuje także szkodliwych odpadów.

Wiele modeli posiada funkcję powiadomień e-mail, dzięki którym każda nieprawidłowość w działaniu sprzętu natychmiast przesyłana jest na podany adres mailowy. Dodatkowo urządzenia same diagnozują nieprawidłowości napięcia źródła zasilania i wyświetlają o tym informacje na ekranie. Wbudowany czujnik temperatury wykrywa, kiedy monitor za bardzo się nagrzewa i dostosowuje jego ustawienia tak, by temperatura nie osiągnęła niebezpiecznego poziomu.

Dzięki zastosowaniu nowoczesnej technologii monitory prowadzą również rejestr dzienników działania, zmian sygnałów czy nieprawidłowości, który ułatwia rozwiązywanie problemów z urządzeniem przez pracowników serwisu. Dużo łatwiej można więc zadbać o sprawność sprzętu i jego dłuższą eksploatację bez poważniejszych awarii.

Jakość wyświetlanego obrazu 

Projektor

Obraz emitowany przez projektor nigdy nie będzie tak czytelny, jak w przypadku monitora, a czasami rozdzielczość urządzenia trzeba ustawiać ręcznie, jeśli nie zostało wyposażone w automatyczny mechanizm. Konieczne jest również zaciemnianie sali, ponieważ jasne światło zmniejsza widoczność treści.

Monitor

Ekran monitora ma wysoką rozdzielczość, standardem jest FHD, a niebawem 4K (na rynku pojawiły się już też urządzenia 8K). Obraz jest więc wyraźny, nawet dla osób siedzących w tylnych rzędach, bez względu na oświetlenie panujące w pomieszczeniu. Monitory gwarantują ostry i przejrzysty obraz dla dowolnego źródła analogowego, cyfrowego RGB oraz wideo HD.

Wygoda użytkowania 

Projektor

Użytkowanie projektora może wiązać się z pewnymi ograniczeniami.

Po pierwsze: jego lampa musi się chwilę nagrzać, zanim zacznie działać, więc obraz nie jest emitowany od razu.

Po drugie: lampa generuje wiązkę światła, która często rozprasza mówcę. Zwłaszcza podczas długich wykładów oślepiające światło lampy bywa męczące i wywołuje uczucie dyskomfortu w zaciemnionym pomieszczeniu.

Po trzecie: prezentowane treści mogą w każdej chwili zostać zasłonięte przez cień przechodzących osób albo samego prelegenta.

Monitor

Monitor jest od razu gotowy do pracy. Nie wymaga zaciemniania sali dla uzyskania najlepszej jakości obrazu, a na jego ekranie nie pojawia się cień prelegenta czy przechodzących osób. Wyświetlane treści są dobrze widoczne pod różnymi kątami.

Zastosowane technologie 

Projektor

Najczęściej obraz z projektora wyświetlany jest na zwykłej ścianie albo ekranie projekcyjnym, jednak najnowszym rozwiązaniem w zakresie użytkowania projektora jest tablica interaktywna. Wyklucza ona konieczność dostosowania ściany na potrzeby wyświetlanych materiałów oraz dzięki dotykowej powierzchni jest znacznie bardziej uniwersalna, niż ekran projekcyjny. Tablica interaktywna może być obsługiwana za pomocą palców lub specjalnego pisaka. Można na niej wyświetlać dowolne treści z komputera, choć nadal potrzebny jest do tego projektor.

Monitor

Nowoczesne monitory są wykonywane w wielu rozmiarach (przekątna ekranu wynosić może od 32 do nawet 90 cali), by prezentowane na nich treści były dobrze widoczne nawet w dużych salach.

Możliwa jest również instalacja tzw. ściany wideo, czyli kilku monitorów obok siebie, połączonych w jedną całość (w różnych konfiguracjach, np. można zbudować ścianę 2x2, składającą się z czterech monitorów). Ściany wideo budowane są najczęściej z monitorów bezszwowych, czyli urządzeń z ultra cienką ramką, która pozwala tworzyć jednolity obraz – poziomy lub pionowy – o dowolnej wielkości.

Wiele dostępnych na rynku modeli monitorów to urządzenia interaktywne, które sterowane są dotykowo. Nowoczesna technologia pozwala na wbudowanie w nie komputera, by sprzęt stał się w pełni funkcjonalny i zamiast obsługiwania dwóch urządzeń, można było korzystać z jednego, spełniającego wszelkie oczekiwania użytkowników.

Monitor umożliwia także zainstalowanie systemu wideokonferencji i zorganizowania spotkania czy wykładu w sposób zdalny. Istnieje także możliwość podłączenia do niego innych urządzeń obsługiwanych np. przez wykładowcę czy studentów. Dzięki temu uczestnicy wykładu mogą na bieżąco nanosić na prezentowane materiały notatki i w pełni angażować się w prezentację. Zajęcia prowadzone w ten sposób na uczelni stają się więc atrakcyjniejsze i bardziej efektywne.